TÌNH GÀ!
Má tôi nói:
- Con gà tre đang “để ý” con mái nòi.
Nghe má tôi nói mà bắt tức cười. Cái vụ tình cảm “gà” nầy coi bộ nó làm sao ấy. Từ thuở tới giờ có thấy sách báo hay ai kể chuyện (dù là tiếu lâm cở Bác Ba Phi) cái vụ “gà yêu” bao giờ đâu. Vậy mà có đó! Lại xảy ra ngay nhà ba má tôi mới ly kỳ chớ.
Tôi đã có gia đình riêng và sống tại thành phố Cần Thơ. Thỉnh thoảng, rảnh rỗi lại xách xe dọt về Lộ Tẻ Ba Xe, vừa thăm ba má tôi sức khỏe thế nào, vừa hưởng được một chút không khí trong lành của làng quê và biết đâu gặp một đề tài gì đó hay hay có thể viết thành bài báo, truyện ngắn kiếm chút đỉnh nhuận bút lai rai cà phê, cà pháo. Ba má tôi đều đã ngoài bảy mươi, sống với cô em gái út chưa lập gia đình. Phía đối diện nhà là một ngôi trường PTCS của xã, hàng ngày học sinh tới lui tấp nập. Má tôi dù đã lớn tuổi nhưng vốn quen tảo tần nên hàng ngày bà làm bánh, nấu xôi bán cho tụi nhỏ và cả người lớn, trước khi ra ruộng ghé vào ăn 500 đồng xôi, uống ly nước trà nóng không tính tiền cho thêm khí thế chiến đấu với cỏ lác, lung bàu. Lâu ngày, cái mái che nho nhỏ trước nhà trở thành điểm dừng chân của mấy người đàn bà trong xóm. Đi chợ Cầu Sắt về ghé “buôn dưa lê” một chút, chiều rảnh rang tạt ngang chuyện vãn đôi câu. Có ổ gà nòi mới nở cũng đem lại bán rẻ, buồng chuối chín bói, vài chục dừa khô... Nói chung, má tôi thầu tất. Và chính vì vậy mà số gà, vịt má tôi nuôi trong nhà “hổng chừng hổng đổi”: Một chị gà mái nòi đã đủ tuổi “lập gia đình”; Một chú gà trống tre tuy nhỏ con nhưng cũng đã trưởng thành từ lâu; Một bầy gà giò đủ cở đâu chừng hơn chục con... Mà ba má tôi nuôi gà, vịt chủ yếu là để ăn thịt nên chuyện giống má hổng quan trọng.
Nghe bà già nói vậy, tôi bèn để ý thử coi chuyện yêu đương của cô cậu gà nầy như thế nào. Mà nó lại tréo ngoe cái chuyện dòng giống, sức vóc nữa mới chết chứ. Trưa đó, tôi xách cái võng ra góc vườn lựa chổ thuận lợi nằm quan sát lũ gà đang kiếm ăn ở góc vườn.
Nhân vật chính của “chuyện tình” nầy là cô mái nòi đang ở vào giai đoạn đẹp nhất của đời “gà”. Cặp chân cao ráo, được phủ trên thân “gà” một lớp lông vàng nhạt chen lẩn màu xám, điểm xuyết thêm để làm duyên là những đốm màu trắng, đen làm cho chị ta có một cái gì đó vừa thu hút, vừa bí ẩn chết “gà”. Nhưng có lẽ nổi bật nhất là chiếc cần cổ, nó không trụi lủi, trần tục như mấy anh trống nòi mà được che bằng những sợi lông tơ mịn màng, đôi chổ không kín đáo lộ ra một màu da đỏ hồng như quyến rũ, mời gọi. Chỉ trông cái cách chị ta kiếm ăn cũng đủ biết đấy là một cô nàng gà “yểu điệu thục nữ”. Cũng bươi quào, cũng mổ, cũng quẹt mỏ như mấy anh chàng kia nhưng trong cái cách ăn uống của chị ta có cái gì đó vừa đủng đỉnh, vừa điệu đàng như thể cái chuyện làm đầy bao tử thật ra đối với cô ả là không cần thiết.
Không biết trong thế giới gà tình cảm có phân biệt giai cấp, địa vị, sang hèn gì không? Chứ thoạt trông thì anh chàng gà tre kia rõ ràng là bất lợi. Như một vị tiểu tướng ngày xưa trước giờ ra trận, bộ lông sặc sở đủ màu sắc, mà màu vàng, đỏ nắm vai trò chủ đạo như chiếc áo giáp loáng nắng mặt trời. Những cọng lông đuôi vồng lên, hai chiếc cựa nhu nhú mặc dù chưa được nhọn lắm nhưng cũng đủ để thiên hạ biết “ta” là một tay võ sĩ chuyên sử dụng song đao.
Ở góc vườn có một ổ mối, ba tôi vừa mới phá đi nên lũ gà cứ bu vào đó mà cục cục, tác tác no bụng. Quan sát một hồi tôi nhận ra quả là chú gà tre có vấn đề, quanh qua quẩn lại là te rẹt – te rẹt xáp lại gần con mái nòi, nó xòe một bên cánh nghiêng mình bắt đầu vũ khúc giao hoan. Thế nhưng, chục lần như một vừa xáp lại gần là y như chú ta nhận một cái mổ “yêu” của cô mái nòi ngay chóc vào chổ đội mão. Chẳng biết có đau không? Nhưng chắc chắn đã làm chú ta “cục hứng” có vẻ mắc cở lảng ra xa. Nếu ở con người, để nói về mấy anh chàng mê gái lì lợm là “mặt dày mày dạn”, thì cụm từ nầy đem gán cho anh chàng gà tre cũng không có gì quá đáng, vì chỉ độ năm, bảy phút thôi là anh ta lại xáp tới trổ mòi “dê’ chị mái nòi. Cũng chỉ mấy câu tán tỉnh rẻ tiền đó (nếu bạn nghe được ngôn ngữ của loài gà), cũng điệu bộ xum xoe đáng ghét và có lẻ cái vũ khúc hoan lạc mà anh ta biểu diễn xem chừng không hấp dẫn lắm, nên chị mái nòi chẳng buồn ghé mắt chứ đừng nói động lòng.
Xong chuyện làm no cái bầu diều, lũ gà cũng có nhu cầu nghỉ ngơi như loài người, nên con nào cũng tìm một chổ nằm lim dim. Phía trái nhà ba tôi có trồng một cây nhãn, do bị “rập” nên không ra trái dù được trồng đã khá lâu. Chị mái nòi tót lên một cháng ba cách mặt đất khoảng một mét, yên vị ở đó đợi bữa ăn chiều. Gà yêu ở đâu là ta ở đó… gà tre ta nhất định không xa gà yêu dù là một tấc. Thế nhưng, khi cu cậu vừa đập cánh nhảy lên, định đậu ké bên cô gà yêu mà thả hồn theo mộng đẹp thì y như rằng một nhát mổ “yêu” đã làm chú ta dội ngược trở lại. Đứng dưới đất nhìn lên, dù lúc nào cũng tự hào mình là một trang nam tử sức trẻ đang dâng trào như lũ cuốn, cộng với trái tim sùng sục yêu đương nhưng gà tre cũng hiểu rằng chuyện “đậu” cạnh gà yêu, cánh kề cánh là không thể. Nên cuối cùng cu cậu đành ngậm ngùi nhảy lên một cành nhãn thấp hơn ngay phía dưới chị mái nòi, làm một vệ sĩ canh giấc ngũ cho gà yêu.
Chuyện yêu đương, tán tỉnh của cô cậu gà cứ diễn ra như thế đều đặn mỗi ngày như đoạn phim được chiếu đi, chiếu lại. Cho đến một ngày cậu em rể của tôi mang cho ông nhạc mình một con trống nòi. Lần ấy, từ Cần Thơ về vừa trông thấy con trống nòi tôi biết ngay rằng bi kịch sẽ xảy ra. Trong cuộc tình tay ba nầy, kẻ thất bại chắc chắn sẽ là cậu gà tre nhỏ bé. Biết làm sao được định mệnh đã an bày như thế, chỉ trách đã là gà mà cậu ta lại có một trái tim yêu đương quá dạt dào. Vừa nằm võng quan sát tôi vừa suy nghĩ cách giải quyết vì suy cho cùng những kẻ “đa tình” nào có lổi gì!?
Cặp vợ chồng gà “mới cưới” quấn quít nhau không rời suốt thời kỳ trăng mật. Cả hai tách ra khỏi đám gà giò đưa nhau kiếm ăn ở góc vườn, anh gà trống hùng hục bươi lấy bươi để rồi cất tiếng “tục tục” như muốn nói với gà vợ yêu: “Em hãy ăn đi, đây là những món ngon nhất anh dành cho em…”. Cô vợ thong thả mổ từng miếng một, khi nhìn vào người ta thấy ngay niềm hạnh phúc hiển hiện qua từng nhát mổ, từng tiếng “gù gù”. Chỉ tội cho cu cậu gà tre, gà yêu đã ôm cầm sang thuyền khác mà sao lòng vẫn thương nhớ khôn nguôi. Cậu ta lò dò kiếm ăn cách đôi vợ chồng trẻ ấy khoảng một mét, theo dỏi không sót một động tịnh gì của tình địch. Những kẻ mù quáng vì yêu thường liều mạng, điều đó thật đúng với tình huống mà tôi chứng kiến sau đây. Thừa lúc anh trống nòi “phởn chí” đuổi theo con cào cào đang nhảy trối chết về một góc vườn. Gà tre ta xáp lại gần cô vợ, xòe cánh nghiêng mình định giở trò “trộm liễu vườn đào”. Than ôi! Vũ khúc hoan lạc vẫn chưa diễn trọn, thì anh chồng có lẻ linh tính một điều gì bất ổn đã quay trở lại. Nhìn thấy một “thằng nhóc” đang tán tỉnh vợ mình, máu ghen bốc lên ngùn ngụt làm cho cái mặt đã đỏ nay càng đỏ thêm. Không nói không rằng, chỉ với một cú song phi gà tre ta đã trở thành bại tướng. Đã vậy, nhưng hình như gà tre vẫn chưa tởn. Khi thấy tình hình có vẻ lắng dịu, cu cậu mon men rề rề lại gần cô “vợ hụt” đến nỗi làm anh trống nòi ngứa mắt, nổi xung thiêng rượt chạy cong đuôi.
Thật tội nghiệp và cũng thật đáng ca tụng một tấm chân tình, lấy hạnh phúc của gà yêu làm hạnh phúc của riêng mình. Khi đôi vợ chồng gà kia đã “cành êm” cùng lim dim mắt trên cây nhãn, thì gà tre ta cũng có mặt tại chổ quen thuộc của mình, tình nguyện làm một tên lính gát không công.
Đã nhiều lần tôi tự nghĩ ra một cái kết thúc “có hậu” dành cho con gà tội nghiệp nầy, trong đó việc tìm vợ cho nó được ưu tiên hàng đầu. Thế nhưng, dự định của tôi vẫn chưa thực hiện được thì chuyện đã xảy ra. Trước đó mấy ngày, một cậu bé học lớp 5, sang nhà má tôi mua đồ ăn thấy con gà tre đẹp quá đâm mê mẩn. Nó dành dụm mãi đâu được bốn, năm chục ngàn gì đó sang năn nỉ má tôi để lại. Một con gà tre bé tí mà được trả như thế thì đúng là “lãi to”, thế nhưng tôi đã cản không cho má tôi bán nó đi vì một điều đơn giản: đây là một con vật có tình. Mà tình cảm dù là của một con vật cũng không thể đem đồng tiền ra mua được.
Nhà ba má tôi nằm trên lộ Vòng Cung, một con lộ nổi tiếng trong chiến tranh vì sự ác liệt của nó. Sau ngày thống nhất đất nước Nhà nước đã cho đổ nhựa phẳng lì, mấy anh chàng xe ôm tha hồ rồ ga đưa rước khách. Lượng xe qua lại trước nhà ba má tôi ngày càng nhiều hơn, nhất là từ khi có các loại xe Trung Quốc, rẻ rề mà cũng xanh đỏ đẹp mắt như ai. Trưa hôm đó tôi đang lim dim trên võng ngoài vườn, nghĩ đến chuyện ngày mai đi chợ tìm mua con gà tre mái thì bỗng nghe một tiếng: “quác” thật lớn, sau đó là những tiếng đập cánh liên tục rồi im bặt. Chuyện xe ôm cán chó, cán gà trên con đường nầy như cơm bữa nhưng không ngờ “nạn nhân” lại là nó. Không biết có phải vì cú va đập quá mạnh làm nó quáng quàng chạy sảng, hay vì nó muốn chết ngay nơi chứa đầy những kỷ niệm tình yêu mà đã cố chạy vào tới gốc nhãn mới nằm dãy chết.
Tất nhiên, dù nó là con gà tre biết yêu thì tôi vẫn phải nấu nước sôi làm thịt. Mổ nó ra, khi làm tới bộ đồ lòng tôi thấy trái tim của nó đen bầm, dập nát. Một trái tim tan nát vì tình hay bầm dập vì tai nạn giao thông cũng đều dẫn tới cái chết.
Nhưng tôi cứ muốn nó chết vì tình để thi vị hóa đời gà.
(Ảnh Duy Anh)
